(Vietthaitoday) - Sau một
thời gian dùng “củ cà rốt” để ve vãn, Trung Quốc bắt đầu dùng “cây gậy” với
Thái Lan vì nhiều lý do khác nhau.
Những trục trặc trong dự án
đường sắt cao tốc Trung Quốc-Thái Lan đã trở thành một mối đe dọa đối với Bắc
Kinh và là lý do chính khiến Trung Quốc không mời Thủ tướng Thái Lan tới hội
nghị thượng đỉnh “Một vành đai, một con đường” (BRI). Xem ra, Trung Quốc bắt
đầu dùng “cây gậy” với Thái Lan.
 |
| Trung Quốc bắt đầu chuyển từ "củ cà rốt" sang "cây gậy" trong quan hệ với Thái Lan. Ảnh: Chinadailyasia |
“Tổ ong vò vẽ” trong quan hệ
Trung Quốc-Thái Lan
Trung Quốc và Thái Lan đã thảo
luận về dự án xây dựng tuyến đường sắt cao tốc từ năm 2010, khi chính
phủ Abhisit Vejjajiva nắm quyền. Thái Lan đồng ý cho phép Trung Quốc sử dụng đất
trên tuyến đường sắt hiện trong 50 năm. Tuy nhiên, thoả thuận này đã bị hủy bỏ
khi Quốc hội Thái Lan bị giải tán vào năm 2011.
Thỏa thuận thứ hai diễn ra
dưới thời chính phủ Yingluck Shinawatra vào năm 2012, trong đó đề xuất xây dựng
bốn tuyến đường sắt cao tốc từ thủ đô Bangkok đi về phía bắc, đông bắc, đông và
phía nam. Tuy nhiên, dự án này đã bị chỉ trích và bị Tòa án Hiến pháp Thái Lan
bác bỏ vào đầu năm 2014. Cuối năm 2014, chính quyền Yingluck đã bị lật đổ bằng
một cuộc đảo chính quân sự.
Sau đảo chính, chính phủ
quân sự Prayuth đã xem xét dự án và quyết định bắt đầu xây dựng vào tháng
5/2016 để kỷ niệm 40 năm quan hệ ngoại giao Thái Lan-Trung Quốc.
Tuy nhiên, quá trình thương
thuyết kéo dài đã khiến chính phủ Thái Lan đụng vào “tổ ong vò vẽ”.
Tại hội nghị cấp cao Hợp tác
Thương mại Lancang-Mekong (22-24/3/2016) ở tỉnh Hải Nam, hai thủ tướng Thái Lan
và Trung Quốc bất ngờ tuyên bố rằng Bangkok sẽ tài trợ toàn bộ dự án thông qua
các khoản vay trong nước và tốc độ cho phép của tuyến đường sắt cao tốc này sẽ
là 250 km/h. Trung Quốc chỉ đầu tư 60% vào hệ thống đường sắt và đào tạo vận hành,
trong đó có xây cầu và đường hầm xe lửa.
Một số bài học
Những trục trặc trong dự
án đường sắt cao tốc Trung Quốc-Thái Lan cho thấy một số bài học.
Thứ nhất, kế hoạch liên kết
Trung Quốc với lục địa Đông Nam Á sẽ không thể không đi qua Thái Lan. Do đó,
các nhà hoạch định chính sách Thái Lan có thể sử dụng lợi thế này một cách khôn
ngoan để thu hút đầu tư nước ngoài để nâng cấp nền kinh tế của đất nước.
Thứ hai, ban lãnh đạo Trung
Quốc mới có thể không đánh giá cao những quan hệ lịch sử như những người tiền
nhiệm. Do đó, Bắc Kinh ít có khả năng thỏa hiệp lợi ích quốc gia để mục đích
duy trì mối quan hệ ấm áp với Bangkok.
Thứ ba, Trung Quốc từng dùng
“củ cà rốt” để lôi kéo Thái Lan. Bây giờ, Bắc Kinh sẵn sàng dùng “cây gậy” . Bắc
Kinh sẵn sàng hăm dọa khi các lợi ích quốc gia của Trung Quốc bị ảnh hưởng. Sự
vắng mặt của thủ tướng Thái Lan tại Hội nghị thượng đỉnh BRI có liên quan trực
tiếp đến sự chậm trễ của dự án đường sắt cao tốc Trung Quốc-Thái Lan. Đây
có vẻ như chỉ là sự hăm dọa ngoại giao nhỏ, nhưng nó cho phép Bắc Kinh gửi một
thông điệp không hài lòng với tình hình hiện tại.
Đối với Đông Nam Á, Bắc Kinh
đang gây áp lực để buộc khu vực này để ủng hộ sự lãnh đạo của Trung Quốc. Trong
trường hợp của Thái Lan, Bắc Kinh cũng không hài lòng về việc Bangkok vẫn quan
hệ đồng minh với Washington.
Việc Bắc Kinh gây áp lực ngoại
giao khiến Đông Nam Á có thể gặp nhiều khó khăn hơn trong việc đối phó với
Trung Quốc trong tương lai.
Bắc Kinh gây áp lực nhiều
hơn để Đông Nam Á ít nhất không cản trở lợi ích của Trung Quốc là một viễn cảnh
có thể xảy ra trong tương lai. Tuy nhiên, tình huống này không có lợi cho cả
Trung Quốc lẫn Đông Nam Á. Cách tiếp cận trừng phạt của Trung Quốc, nếu duy
trì, sẽ chỉ để lại hình ảnh tiêu cực của Trung Quốc và làm sâu sắc thêm mối
nghi ngờ về ý định thực sự của Bắc Kinh trong khu vực.
Theo Kiến thức
Post a Comment